Landrover Serie III
​

 
Vragen en antwoorden
 
Heb onlangs met Tony Kalf, ex Sgt. TD van de Landmacht gesproken over de Land Rover 109 0,75 tonner. Tony heeft ten tijde van zijn werk bij de Landmacht veel gesleuteld aan oa. De Land Rovers en weet er zeer veel over te vertellen. Hieronder antwoorden om de vele vragen die ik had. Met vriendelijke dank aan Tony.

 
Waarom hadden de 109’s geen veiligheidsgordels ? Je moest er vlug in en uit kunnen, vandaar dat alles zo vlak mogelijk was afgewerkt zonder dat je ergens achter blijft hangen. Het nadeel was dat de banken zo weinig steun gaven dat je een grote kans liep om tijden een strakke bocht uit de wagen te glijden.

 
Waarom had de 109 een schakelaar in het dash board als richtingsaanwijzer ipv. een gewone hendel ? De standaard handel was te fragiel en je kon er met je uitrusting blijven achter hangen. Dit type schakelaar zat op elk voertuig van het NL leger.

 
Waarom is er gekozen voor de bijzondere vuurtorentjes als richtingsaanwijzer ? De chauffeur kon dan beter zien of ze werkten als de dashboard lampjes het hadden laten afweten. Ze waren ook makkelijk te blinderen met speciale kokertjes die over de torentjes heen geschoven konden worden. Deze zaten verpakt samen met het kruislicht, als onderdelen van de nachtverlichting.


Waarom de vlaggenstokhouders op de bumpers ? Ze hadden tot doel om een vlaggenstok in te plaatsen. Daarnaast hadden de vlaggenstokhouders op de bumpers, tot doel dat de chauffeur kon zien waar de uiteinden van de auto zaten ivm. indraaien in krappe bochten. Standaard zaten op de toppen van deze stokken 2 fluorescerende ringen geplakt (tape).

 
Waarom is er niet voor een rolbeugel gekozen ? Een helm was genoeg en verplicht en een rolbeugel was te duur.


Waarom niet voor hoofdsteunen gekozen ? Bij een aanrijding in een 109 kan je je rug breken ? Gezien de snelheid en bepakking niet noodzakelijk.

 
Waarom inschakeling oorlogverlichting door middel van een pen die je moet indrukken? Het is een apart circuit naast de normale verlichting. Deze constructie is foolproof, zodat je je niet makkelijk kon vergissen. Deze verlichting zat standaard op elk KL voertuig, zowel qua bediening als gebruik en werkte, net als het kruislicht voor het rijden in colonne prima.


Werkten de accu's naar behoren ? Centurion accu's, niets mis mee.


Hoe vond je de versnellingsbak ? Daar had er wel 1 bij gemogen. Het vermogen van de LaRo motor was net aan, maar eigenlijk te krap voor 4 versnellingen. De reductiebak was prima.


Hoe was de kwaliteit van de tussenas (cardan) ? Naar verhouding met andere merken niet slecht, mits goed onderhouden (smering).


Wat is je mening over het remsysteem van de 3/4 tonner ? Een typisch remsysteem van de jaren 70. Wielremcylinders die altijd lekken, maar dat was niet standaard Land Rover, zelfs moderne auro's hebben hier nog steeds last van. Dit euvel is inherent aan trommelremmen in combinatie met te lang stilstaan.


Wat weet je te vertellen over het soms naar links/rechts trekken tijdens het remmen van de 3/4 tonner ? Kwestie van correct afstellen en elk jaar de remmen reinigen.


Wat was jullie visie over het chassis en het tectyleren van de wagens ? British Steel, die gebruikten veel schrootstaal in die tijd. Daar komt ook het roesten van binnenuit vandaan. Het krom raken van het langere ladderchassis komt, omdat deze uit 2 mm staal gemaakt is. Dat is veel te licht, dit had minstens 3,2 mm staal moeten zijn. Tectyleren is geen goed idee, en werd daarom ook niet gedaan. Droge lucht en goede ventilatie werkt beter. Holle ruimtes goed behandelen met ML of andere zelfherstellende waxoil


Wat vond je van de stuurinrichting ? Een stuurhuis, hulp stuurhuis en een stel stangen... Dat stuurt niet fijn. Overigens had Santana een betere stuurinrichting bekrachtigd).


NATO trekhaak ? Zoals de naam zegt: standaard op alle NATO voertuigen.


Wat vonden de TDers van carrosserie zoals deuren en ramen ? De deuren, met name het sluitwerk was matig, het gebeurde vaak dat chauffeurs bijna uit de auto vielen tijdens het nemen van een scherpe bocht naar rechts.


UZI klem. UZI was het standaard wapen van een LaRo chauffeur.


Spiegels en Ruitenwissers ? Ja.. die hadden ze er ook af kunnen laten, want die zijn qua werking bedroevend.


Wat kun je vertellen over de RT3600 radio/zender die vaak waren ingebouwd ?
Een Philips bouwsel. Je had de 30 en 50 km FM gemoduleerde zendontvanger. Voor Noord-Duitse laagvlakte een prima ding maar in de bergen hopeloos slecht.


De kachel + bediening daarvan ?
Die was nogal Spartaans en samen met de redelijk slechte winterkleding niet bepaald fijn om tijdens winterse omstandigheden in een LaRo te rijden. Hoewel YP408 chauffeurs het nog kouder hadden.

Ontwaseming voorraam ? …………. zat die er op ?!?


Ventilatie roosters ? Die werden nooit gebruikt, leuk voor in de tropen.


Dash-board ? Primitief maar solide.

 
In de 109 staat op een metalen plaatje het volgende: Let op: Batterij hoofdschakelaar of contact niet uitschakelen bij draaiende motor. Als je dat wel doet, wat voor probleem veroorzaak je dan ? Als je de hoofdschakelaar uitzet bij draaiende motor, dan is er grote kans dat de dynamodiodes defect raken, of dat bepaalde randapparaten, die niet via centrale massa zijn aangesloten doorbranden.

 
Er ligt in de 109 een startslinger. Waarom is dat gedaan ? Krijg je echt een 2.25L diesel aan met een startslinger ? Met de startslinger kun je inderdaad de motor aanzwengelen, in het geval de batterijen door zijn. Het vergt wel een zeer goede conditie…. veelal werd er gewoon aangesleept of met hulpstartkabels gewerkt.

 
Het DS-2 apparaat (Detamination Sollution type 2. In het DS-2 apparaat zit een speciale vloeistof die chemische strijdmiddelen afbreekt) Werd daar weleens mee geoefend ? Het DS-2 apparaat werd gebruikt bij NBC (nucleaire/radiologische, biologische en chemische stoffen) oefeningen tbv. ontsmetting. Het was bedoeld om de eerste besmettingen te lijf te gaan en daarna was het de bedoeling dat je zo snel mogelijk een ontsmettingsstraat opzocht. Hier werd het hele voertuig, je uitrusting en bemanning volledig ontsmet. De DS-2 was dus een soort 1ste hulpkit bij NBC besmetting.

 
De handrem. De handrem, is eigenlijk een transmissierem. Dat betekend als je de handrem er op gooit, dan komen de steekassen en het cardan onder stevige belastingen te staan. Het afremmen op de handrem met belading was altijd te veel van het goede, zie max. laadgewicht, hierdoor braken de steekassen. Optrekken met handrem aan, zorgde voor overmatige versnellingsbak en drukgroep slijtage. Het moet gezegd worden: de handrem van de Land Rover was nog wel het meest robuuste deel, dat eigenlijk nooit versleet maar hooguit dienst weigerde, omdat de versnellingsbak keerring vaak lekte.